از جشنواره‌هایی که مرکز نمایش مد و لباس هستند نمی توان انتظار نگاه فرهنگی وعمیق داشت .بدین ترتیب اغلب فیلمهایی که در در اسکار، برلین وحتی گلدن گروپ جایگاهی پیدا می‌کنند یا فیلمهای سیاسی هستند و یا فیلمهایی هستند که از فرهنگ لیبرالیسم و مادی گرایی نشئت گرفته‌اند.

جشنواره فیلم «سپاس» جشنواره سینمایی بود که قبل از انقلاب اسلامی و در دوران محمدرضاشاه پهلوی برگزار می شد.این جشنواره که بنا به خواست حکومت، رنگ و بوی غربی داشت همیشه با نگاهی سطحی به فضای هنر هفتم ایران  می‌نگریست  و از قرار معلوم  به همین علت اصلا جایگاهی پیدا نکرد  و خروجی قابل توجهی برای سینمای ایران قبل از انقلاب به ارمغان نیاورد، به همین علت هم کمتر نامی از آن به یادها مانده است.
دراین میان پس از انقلاب اسلامی ایران، جشنواره فیلم فجر به صورت منظم و مشخص در ایام دهه فجر برگزار شد. جشنواره ای که با نام انقلاب اسلامی و دهه پیروزی بخش فجر، از ۲سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران کار خود را آغاز کرد. نکته ای که در این میان از همان آغاز این جشنواره مشخص بود و بنا برآن بود که این روند ادامه پیدا کند، تغییر کلی نگرش به فیلمها و هنر در این جشنواره نسبت به فیلمهای قبل از انقلاب اسلامی و جشنواره های خارجی بود؛ چرا که این جشنواره از دل هنر انقلابی به وجود آمد که به دنبال عمق نگری وپرهیز از هرگونه سطحی نگری وکوتاه نگری بوده است.
دراین میان بانگاهی به برندگان دوره‌های مختلف جشنواره فجر، به نکات بسیار مهمی خواهیم رسید که می‌توان به اختلاف قابل توجه این گردهمایی هنری با جشنواره های همچون اسکار ویا برلین پی برد.
فیلم‌هایی مانند «آژانس شیشه ای»(فیلم برگزیده دور شانزده جشنواره) و یا «مهاجر» حاتمی‌کیا (برگزیده دور هشتم) و یا «دوئل» و یا فیلمهای دیگری همچون «پرواز درشب»،«کانی مانگا» که در ادوار مختلف جشنواره فجر، برنده بهترین فیلم شده‌اند، نشان از توجه این جشنواره به مفاهیمی به جزمفاهیم مطرح شده در سینمای سرمایه داری ولیبرالیستی است.
 از سوی دیگر فیلمهایی مانند «خانه ای روی آبّ»،«بوی کافور عطر یاس»،«روز واقعه» ،«از کرخه تا راین»،«خیلی دور خیلی نزدیک»،«به همین سادگی»، که در دیگر دوره های جشنواره های فیلم فجر به عنوان فیلم برگزیده شده اند نشان دهنده شاکله فکری متفاوت و بومی این جشنواره با دیگر فستیوالهای دنیا دارد.
شاید اگر به صورت مصداقی نگاهی به دو فیلم مجید مجیدی در دوره ۱۴ و ۱۵ به نام "پدر و بچه های آسمان" بیاندازیم، متوجه تفاوتهای بیشتری شویم. هر دو این فیلمها درباره اقشاری از جامعه است که درفضای دیگر و به نوعی دور از فضای مادی جوامع زندگی کنند و مجیدی درآن دوره ها توانست با به تصویر کشیدن زندگی این قشر از جامعه چشم اهل هنر را به خود خیره کند و جوایز زیادی را ببرد.
این درحالی است که چنین فیلمهایی با چنین نگاهی در اسکار و برلین وحتی گلدن گروپ جایگاه خاصی ندارند. دلیل این امر را باید در ماهیت پرزرق و برق جشنواره‌های غربی جست وجو کرد؛ چرا که از جشنواره‌هایی که مرکز نمایش مد ولباس هستند نمی توان انتظار نگاه فرهنگی وعمیق داشت .بدین ترتیب اغلب فیلمهایی که دراین جشنواره ها جایگاهی پیدا می کنند یا فیلمهای سیاسی هستند ویا فیلمهایی هستند که از فرهنگ لیبرالیسم ومادی گرایی نشئت گرفته‌اند.
این موضوع در حالی است که مفاهیمی همچون دفاع مقدس، شهادت و وطن در جشنواره فجر ایران در طول دوره های مختلف به ویژه تا دوره بیستم موج می زند. علاوه براین باید اشاره داشت که نگاه به مفاهیمی مانند مرگ در فیلمهایی همچون «بوی کافور،عطر یاس» ویا «دیوانه ای از قفس پرید» از دیگر مولفه هایی است که جشنواره فجر را نسبت به دیگر فستیوالهای دنیا متمایز می کند.
دراین بین کیفی گرایی فجر به عنوان یک جشنواره بین المللی تاجایی بوده که این جشنواره در برخی از دوره ها به هیچ عنوان حاضر نشده کیفیت را فدای کمیت کند وحتی سالهایی بوده که داوران از فیلمی تقدیرویژه داشته اند اما آن را به عنوان بهترین فیلم انتخاب نکرده اند که این موضوع نشان از حساسیتی است که داوران و دیگر مسئولان فجر برای بالا بردن سطح کیفی این گردهمایی هنری  دارند.
به هر صورت به نظر می رسد که جشنواره فجر بیش از هر جشنواره دیگری در سطح بین المللی نگاه کیفی ومفهومی دارد.جشنواره ای که بدون تردید این نگاه مفهومی خود را مدیون انقلاب اسلامی وریشه های فکری این انقلاب است.
از سوی دیگر از این موضوع هم نباید چشم پوشید که جشنواره فیلم فجر در آسیا یک سروگردن از بسیاری دیگر از فستیوالهای آسیایی بالاتر است که این موضوع باز هم به زاویه دید مفهومی این جشنواره بازمی‌گردد.