وقفیت با صرف نظر كردن موقوف علیهم از حقوق خود زائل نمی‌شود
رهبر معظم انقلاب در یكی دیگر از استفتائات خود اظهار داشتند: وقفیت با صرفنظر كردن موقوف علیهم از حقوق خود زائل نميشود و صرفنظر كردن نسل قبلي از حق خود نسبت به موقوفه، تاثیري در حق نسل بعدي ندارد و وقف با آن منحل نميشود.
- اگر ملكي وقف بر اولاد ذكور نسلا بعد از نسل شده باشد، آیا اگر موقوف علیهم به هر دلیلي از حقوق خود صرفنظر كنند، وقف زائل ميشود؟ و در صورتي كه موقوف علیهم موجود در طبقه قبل از حقوق خود صرفنظر كنند، طبقات بعدي چه تكلیفي دارند؟ و همچنین متولي شرعي املاك موقوفه در چنین حالتي نسبت به حقوق بطنهاي بعدي چه تكلیفي دارد؟
بسمه تعالی
وقفیت با صرفنظر كردن موقوف علیهم از حقوق خود زائل نميشود و صرفنظر كردن نسل قبلي از حق خود نسبت به موقوفه، تاثیري در حق نسل بعدي ندارد و وقف با آن منحل نميشود، بلكه نسل بعدي حق دارد هنگامي كه نوبت استفاده آنها از وقف رسید، همه حق خود را مطالبه كند، بلكه اگر در زمان نسل قبل مجوز شرعي فروش وقف وجود داشته باشد، واجب است بعد از فروش وقف ملك دیگري با پول آن به جاي عین موقوفه، جهت استفاده نسل‌هاي بعدي از آن خریداري شود و بر متولي وقف هم اداره و حفظ آن براي همه طبقات موقوف علیهم واجب است.
- اگر در وقف بر ذریه، علم به چگونگي تقسیم منافع وقف بین موقوف علیهم نباشد، آیا در این قبیل موارد واجب است تقسیم بر اساس قانون ارث باشد یا به طور مساوي؟
بسمه تعالی
اگر در وقف بر ذریه معلوم نباشد كه وقف بر افراد بطور مساوي بوده یا با رعایت تفاوت بین ذكور و اناث بر اساس قانون ارث است، حمل، بر وقف بر افراد بطور مساوي شده و درآمدهاي وقف هم بین ذكور و اناث در هر طبقهاي بطور مساوي تقسیم ميشود.
- یك سری از اراضی مشهور به اراضی موقوفه هستند لكن دارای مدرك و سند نیستند و یا اگر هم اسنادی هست ناقص است، اولا آیا شهرت اینگونه اراضی به موقوفات كفایت می‌كند یا خیر؟ ثانیا آن اراضی كه در اختیار متولیان موقوفه و زارعین می‌باشد و آن را كشت می‌كنند با توجه به اینكه هر دو گروه اقرار به وقف می‌كنند آیا اقرار آنها به وقف در اثبات وقفیت كفایت می‌كند یا خیر؟
بسمه تعالی
شایع بودن و شهرت به وقف كه مفید اطمینان است كفایت می‌كند و اقرار به وقف بر علیه خود مقر نافذ است.
- آیا وقف حاكمان جور و ظلم، مانند وقف كردن زمین‌های موات و محیاه و خانه‌ها و باغ‌ها و غیره صحیح می‌باشد؟ با اینكه این زمین‌ها بسیار وسیع و چندین روستا را شامل می‌شود، خواهشمندم دلایل را هم ذكر فرمایید.
بسمه تعالی
در صحت وقف ملكیت شرط است و رسیدگی به موضوع موكول است به مسوولان محترم ذیربط، والله العالم.
- آیا موقوفاتی كه در زمان سلطان محمد خدابنده و حكام وقت، وقف كرده‌اند جایز است و باید به آن عمل نمایند؟ یا عمل به آن جایز نیست، عاجزانه از معظم له استدعا داریم نظر مباركتان را مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی
اگر وقف است باید به آن عمل شود مگر در صورتی كه شرعا اثبات شود كه شرایط صحت وقف را نداشته است و رسیدگی موكول است به مسوولین محترم ذیربط در جمهوری اسلامی.
- شخصی قصد دارد منزل مسكونی یا ملك دیگری از خود را وقف بر مسجد یا عزاداری سید الشهداء و یا امر دیگر وقف نماید و در وقفنامه شرط نماید مادام الحیات از منافع موقوفه استفاده نماید (در منزل سكونت داشته باشد و یا ...) استدعا دارد اعلام فرمایید این نوع وقف صحیح است یا به جهت اینكه احتمالا وقف بر نفس است صحیح نمی‌باشد؟
بسمه تعالی
اگر شرط مزبور برگشت به وقف بر نفس كند باطل است و چنانچه استثناء از منافع وقف باشد نسبت با مثاله مذكوره در سوال مختلف است.
- كتاب‌هایی كه وقف طلاب مدرسه‌ای است آیا می‌شود آنها را از كتابخانه بیرون برد؟ (چه بیرون بردن از حجره‌های همان مدرسه و یا كلا بیرون بردن از مدرسه) با توجه به اینكه مسوول مدرسه هم اجازه بیرون بردن كتاب‌ها را نداده است و آیا بین كتاب‌هایی كه بعد از مدتی طولانی مورد استفاده طلاب واقع می‌شود با كتاب‌هایی كه مدت زمان كمتری می‌خواهد تا مورد استفاده قرار گیرد فرق می‌كند یا خیر؟
بسمه تعالی
فرقی در كار نیست و بدون اجازه متولی شرعی جایز نیست.
- طبق وقفنامه یك باب منزل جنب مسجد جهت استفاده موذن و امام جماعت وقف گردیده، آیا پایگاه مقاومت بسیج می‌تواند نسبت به هزینه درآمد منزل جهت مسجد اقدام نماید؟ و یا می‌توان درآمد حاصله را صرف موارد عمرانی، فرهنگی، نظامی در مسجد یا كانون و پایگاه مقاومت مستقر در مسجد نمود؟ هم اكنون هیات امناء (بدون رضایت متولی شرعی) اقدام به برداشت درآمد منزل و صرف آن در ساخت و ساز یك واحد آپارتمانی چند طبقه مسكونی جدید و مجزا كه آن هم قرار است وقف مسجد باشد می‌نمایند. این مورد با توجه به وقف نامه از لحاظ شرعی چه حكمی دارد؟ آیا میتوانند از درآمد آن منزل صرف ساخت و ساز منزل جدید كنند؟
بسمه تعالی
با فرض اینكه موقوفه متولی دارد هر گونه دخل و تصرف در عین موقوفه و صرف منافع وقف باید زیر نظر متولی شرعی موقوفه و به صلاح وقف باشد و خلاف آن جائز نیست و دیگران نباید مزاحم متولی شرعی شوند و در صورتی كه متولی شرعی به وظیفه عمل نكند تعیین تولیت با حاكم شرع است.
- عدهاي از افراد بدون اجازه متولي خاص، اقدام به تخریب كتابخانه واقع بین اتاق مدرسه مسجد جامع و آشپزخانه حسینیه كه متصل به مسجد است نمودهاند و آن را
جزء مسجد كرده‌اند، آیا این كار آنان صحیح است؟ و آیا نماز خواندن در آن مكان جایز است؟
بسمه تعالی
اگر ثابت شود كه زمین كتابخانه، فقط براي كتابخانه وقف شده است، كسي حق تغییر و تبدیل آن به مسجد را ندارد و نماز خواندن در آن جایز نیست و هر كسي كه ساختمان آن را خراب كرده، واجب است آن را به حالت اولیه اش برگرداند، ولي اگر وقف آن براي خصوص كتابخانه ثابت نشود، نماز خواندن در آن اشكال ندارد.
دیدگاه ها