مدیر ساماندهى اطلاعات مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، از عرضه اصطلاح‌نامه علوم حدیث به بازار در آیندهاى نزدیک خبر داد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج طلاب حجةالاسلام والمسلمین سید تقى واردى، در گفت‌وگو با مرکز خبر حوزه، با اشاره برخى از فعالیت‌هاى مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، اصطلاح‌نامه علوم حدیث را از جدیدترین دست‌آوردهاى این مرکز عنوان کرد و اظهار داشت: این اصطلاح‌نامه مجموعه‌اى از واژگان و اصطلاحات استانداردشده در حوزه علومى که به گونه‌اى از متن، سند یا حجیت حدیث بحث مى‌کند را شامل شده و فهرستى منظم از واژه‌هاى کلیدى و کاربردى علم درایه و رجال همراه با روابط معنایى بین آنها را ارائه مى‌کند.
مدیر ساماندهى اطلاعات مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، اهداف تألیف اصطلاح‌نامه علوم حدیث را مدنظر قرار داد و افزود: تهیه طرحى از حوزه علم رجال و درایه براى نشان‌دادن روابط منطقى میان مفاهیم اصطلاحات و ترسیم کلى و مجموعى از ساختار آنها، هدف اصلى و کاربردى این اصطلاح‌نامه است.
وى با تقسیم علوم حدیث به دو بخش «روایت‌الحدیث» و «فقه‌الحدیث» تصریح کرد: علم روایت‌الحدیث نیز از دو علم مجزا به نام علم درایه و رجال تشکیل شده که در اصطلاح‌نامه علوم حدیث نیز فقط از این علم استفاده شده است.
حجةالاسلام والمسلمین واردى، اصطلاح‌نامه علوم‌حدیث را شامل 8576 اصطلاح دانست و اذعان داشت: در این اصطلاح‌نامه براى هر یک از این اصطلاحات، سه نوع رابطه معنایى (شامل مترادفات)، سلسله مراتبى (شامل اعم و اخص، کل و جزء، مفهوم و مصداق و...) و وابسته تعریف شده است.
مدیر ساماندهى اطلاعات مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى با اشاره به اینکه اصطلاح‌نامه علوم‌حدیث به زودى به بازار عرضه مى‌شود، گفت: اصطلاح‌نامه علوم حدیث در 600 صفحه توسط انتشارات بوستان کتاب به چاپ رسیده و به زودى منتشر مى‌شود، تا محققان علوم حدیث بتوانند نماى کلى از علم رجال و درایه را توسط آن دریافت نموده و به هنگام تحقیق و یا تدریس، موقعیت و اهمیت هر مبحثى را در این علم دریابند.
وى یادآور شد: تاکنون در این مرکز اصطلاح‌نامه‌هاى علوم قرآنى، فلسفه اسلامى، اصول فقه، منطق کلام اسلامى، اخلاق اسلامى، الگوى مصرف و علوم حدیث به چاپ رسیده است.
حجةالاسلام واردى در ادامه اذعان داشت: در راستاى بهره‌بردارى هر چه بیشتر، علاوه بر اینکه این اصطلاح‌نامه‌ها به صورت مکتوب به چاپ مى‌رسند، آنها را در فضاهاى مجازى نیز ارائه نموده‌ایم؛ به طورى که مرکز تاکنون دو نرم‌افزار مطهر، شامل نمایه‌سازى و مجموعه آثار شهید مطهرى و پایگاه تخصصى اصول فقه، شامل فرهنگ‌نامه، اصلاحنامه، نمایه‌سازى و اعلام شخصیت‌هاى اصولى علم اصول فقه را روى سایت مرکز قرار داده است و مقرر شد تا ماه مبارک رمضان، پایگاه تخصصى علوم قرآن شامل اصلاحنامه، فرهنگ‌نامه، نمایه‌سازى موضوعى، مقالات، پایان‌نامه، مراکز و پایگاه‌هاى علوم قرآنى را نیز روى سایت مرکز قرار دهد.
این استاد حوزه خاطرنشان ساخت: پایگاه تخصصى کلام اسلامى نیز در حال تحقیق و تدوین بوده و در آیندهاى نزدیک روى سایت مرکز قرار خواهد گرفت.
وى به مراحل تدوین اصطلاح‌نامه علوم حدیث اشاره و خاطرنشان کرد: شوراى علمى گروه اصطلاح‌نامه علوم حدیث از سال 1377 شروع به کار کرد و پس از طى مراحلى در سال 1380 استخراج واژگان این اصطلاح‌نامه به پایان رسید و بعد از بررسى‌هاى مجدد و ارزیابى‌هاى مستمر و گوناگون، در سال 1387 براى چاپ آماده شد.
حجةالاسلام واردى ادامه داد: کتابشناسى و تهیه مدارک مورد نیاز، ارزشگذارى و درجه‌بندى مدارک، تحقیق و استخراج اصطلاح، ایجاد روابط بین اصطلاحات، بازنگرى اصطلاحات و روابط آنها و بررسى و تصویب نهایى توسط شوراى علمى گروه، از جمله مراحل تدوین اصطلاح‌نامه علوم حدیث بوده است.
مدیر ساماندهى اطلاعات مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى به تهیه فرهنگ‌نامه براى اصطلاح‌نامه‌هاى مرکز اشاره کرد و گفت: این مرکز تا به امروز براى اصطلاح‌نامه اصول فقه، فرهنگ‌نامه منتشر کرد و آن‌را در نمایشگاه کتاب تهران در معرض دید علاقه‌مندان قرار داد که مورد توجه ویژه رهبر معظم انقلاب در آن نمایشگاه قرار گرفت.
وى با اشاره به اینکه فرهنگ‌نامه علوم قرآن نیز در حال تدوین مى‌باشد، گفت: براى تمام اصطلاح‌نامه‌هاى این مرکز فرهنگ‌نامه تدوین مى‌شود.
حجةالاسلام واردى با اشاره به اینکه محققان و اساتید زیادى از تدوین این اصطلاح‌نامه‌ها اطلاع ندارند، ابراز داشت: این اصطلاح‌نامه‌ها مى‌تواند در تدریس، تحقیق و بازیابى اطلاعات به محققان و اساتید کمک شایانى کند، اما متأسفانه اطلاع‌رسانى خوبى از آن نشده است.
مدیر ساماندهى اطلاعات مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى تصریح کرد: هم‌چنین طى توافقات صورت‌گرفته با معاونت پژوهش مرکز مدیریت حوزه‌هاى علمیه، در آیندهاى نزدیک همکارى‌هایى در ارتباط با سازماندهى پایان‌نامه‌هاى حوزه علمیه قم انجام خواهد شد.
وى در پایان با بیان اینکه اصطلاح‌نامه‌هاى دیگرى نیز در دست اقدام است، یادآور شد: هم‌اکنون اصطلاح‌نامه فقه با 60هزار اصطلاح آماده شده است، که در آیندهاى نزدیک به چاپ مى‌رسد. اصطلاح‌نامه حقوق و کلام جدید نیز در دست تدوین بوده و اصطلاح‌نامه‌هاى عرفان، تاریخ اسلام، ادبیات عرب و فلسفه‌هاى مضاف نیز در آینده انجام مى‌شود.
دیدگاه ها