جمعيت مشتاق گرداگرد «ابوالحسن علي‌بن محمد سُمري» حلقه زده بودند تا او به اذن امام مهدي(عج) نايب خاص بعدي را معرفي كند، اما ابوالحسن توقيعي را نشان داد كه بيانگر پايان سلسله نواب و آغاز غيبت كبري بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بسیج طلاب ، ائمه پيش از امام زمان(عج) جامعه را براي تحمل غيبت آماده مي‌كردند. اين آمادگي با شرايطي نظير؛ زنداني‌بودن و عدم دسترسي شيعيان به امام و مراجعه به وكلا ميسّر مي‌شد. چرا كه مشي ائمه عليهم السلام بود تا شيعيان به نبودشان عادت كنند و زمان غيبت دچار تلاطم فكري نشوند.
از اين رو، امامان آخرين براي خود «نايب» انتخاب مي‌كردند. به عنوان مثال، فرد موثقي به نام «عثمان‌بن سعيد عمري» نيابت امامان دهم، يازدهم و دوازدهم را برعهده داشته است. نيابت وي براي امام زمان(عج) از سال 260 هجري آغاز شد و تا 280 قمري ادامه يافت. پس از عثمان نيز فرزندش «محمد» به عنوان دومين نايب خاص امام مهدي(عج) انتخاب شد. «حسين‌بن روح نوبختي» نايب سوم و «علي‌بن محمد سُمري» آخرين نايب امام عصر(عج) بود.
علي‌بن محمد سُمري با كنيه «ابوالحسن» كم‌ترين دوران نيابت امام زمان(عج) را دارا بود. وي مدت 3 سال وظيفه انتقال پيام بين شيعيان و امام را به عهده داشت.
از كرامات «ابوالحسن» اين بود كه در بغداد از رحلت «ابن باويه قمي» پدر شيخ صدوق(ره) كه در ري زندگي مي‌كرد، خبر داد و گفت: «در اين ساعت ابن باويه قمي، چشم از جهان فرو بست». گروهي از شيعيان كه در حضورش بودند، ماه و روز و ساعتي را كه فرموده بود را يادداشت كردند و پس از 17 روز كه خبر رحلت ابن بابويه قمي به بغداد رسيد، ديدند با نوشته آن روز كه جناب سمري فرموده بود، كاملاً مطابق است!
يكي ديگر از كرامات ايشان اين بود كه وي شش روز پيش از وفات خود از اين موضوع خبر داد. اين پيش‌گويي در واقع از جانب امام زمان(عج) صورت گرفته بود. بدين صورت كه وقتي مرگ وي نزديك شد از او درباره جانشينش سؤال كردند؛ چرا كه رسم بود نايب قبلي، نايب بعدي را با اذن امام زمان(عج) معرفي مي‌كرد. ابوالحسن در پاسخ توقيعي از سوي مولايش را نمايان كرد كه در آن آمده بود:
«يا علي بن محمد السمري! اعظم الله اجرا خوانك فيك، فانك ميت ما بينك و بين ستة ايام، فاجمع امرك ولاتوص الي احد فيقوم مقامك بعد وفاتك، فقد وقعت الغيبة التامة [الغيبة الثانيه] فلا ظهور الا بعد اذن الله تعالي ذكره، وذلك بعد طول الامد وقسوة القلوب و امتلاء الارض جوراً. وسيأتي الي شيعتي [وسيأتى شيعتى] من يدعي المشاهدة، الا فمن ادعي المشاهده قبل خروج السفياني و الصيحة فهو كذاب مفتر، ولاحول ولا قوة الا بالله العلي العلي العظيم.»
«اي علي‌بن محمد سمري! خداوند پاداش برادران ديني تو را در مصيبت مرگ تو بزرگ دارد، تو از اكنون تا شش روز ديگر خواهي مرد، پس امر (حساب و كتاب) خود را جمع و جور كن، و درباره نيابت و وكالت به هيچ كس وصيت مكن تا به جاي تو بنشيند؛ زيرا غيبت كامل فرا رسيده است، ديگر تا آن روزي كه خداي تبارك و تعالي بخواهد، ظهوري نخواهد بود و آن پس از مدت درازي خواهد بود كه دل‌ها را سختي و قساوت فرا گيرد و زمين از ستم و بيداد پر شود. به زودي از شيعيان من ادعاي مشاهده خواهند كرد، بدان هر كس كه پيش از خروج سفياني و بر آمدن صيحه و بانگي از آسمان، ديدن من را [به عنوان نايب] ادعا كند، دروغگو و تهمت زننده است. قدرت و توانايي از آن خداوند بلند پايه بزرگ است و بس.»
در كتاب‌هاي معتبر تاريخي و حديثي از جمله: «الاحتجاج، ج 2، ص 478»، «كمال‌الدين، ح 2، ص 516، حديث 44» و «الغيبة، ص 395، حديث 365» آمده است كه حضار پس از مشاهده اين توقيع، ابوالحسن را ترك كردند و پس از 6 روز نزد وي باز گشتند و آن مرد شريف را در حال احتضار يافتند. شيعيان از جانشين او پرسيدند كه گفت: «خدا را مشيتي است كه خود انجام خواهد داد.» اين مطلب را گفت و به لقاءالله پيوست. بدين ترتيب غيبت كبري امام زمان(عج) آغاز شد.
مزار اين مرد بزرگ در بازار «الخفافين» شهر بغداد، زيارتگاه شيعيان و ارادتمندان به حضرت ولي‌عصر(عج) است.
منابع:
ـ اصول كافي، ثقةالاسلام كليني
ـ الغيبة، شيخ طوسي
ـ كمال‌الدين وتمام النعمة، شيخ صدوق
ـ احتجاج، شيخ طبرسي
دیدگاه ها