معرفی کتاب درسنامه "غنا و موسیقی"
کتاب درسنامه "غنا و موسیقی"
مقام معظم رهبری از سال ۶۹ سلسله دروس خارج فقه خود را در بحث جهاد، قصاص، مکاسب محرمه، صلات مسافر، غنا و موسیقی آغاز کردند و هنوز هم ادامه دارد.
این کتاب محصول ۷۵ جلسه درس‌های ایشان است که در ساختار درسنامه‌ای تنظیم شده است و نه کتابی. گرچه مسیر موضوعی نیز در این اثر رعایت شده است.
مقام معظم در این کتاب به مباحث لغوی غنا و موسیقی به صورت مفصل پرداخته‌اند و بحث روایات نیز در آن پررنگ است؛ برای مثال در ذیل یک عنوان ۲۲ روایت آورده‌اند و در مجموع حدود صد روایت در این درسنامه مورد بررسی قرار گرفته است.
جامعیت آرای در کتاب
ایشان جامعیت آرای مهم از بزرگانی چون محقق اردبیلی، امام، آیت‌الله خویی و ... آورده‌اند و مورد نقد و بررسی قرار داده و برخی را تأیید کرده‌اند.
توجه به پرسش‌های عمومی از دیگر ویژگی‌های این درسنامه است و به ۴۸ سؤال جدید در این زمینه پرداخته و براساس مبانی خودشان پاسخ داده‌اند.
معیار رهبری در بحث غنا این است که میان بحث لغوی و اصطلاح تفکیک قائل شده‌اند و مرزبندی دقیقی میان این دو بحث وجود دارد و رجوع صرف به لغت را اشتباه می‌دانند.
در نهایت ایشان با بررسی این موضوع برمبانی خودشان، لهوی مضل عن سبیل‌الله را معیار غنا می‌دانند و تحریک شهوت، بی‌مبالاتی و سوق دادن به کارهای حرام را از مصادیق این مسئله بر می‌شمارند.
رهبر معظم انقلاب در اولین جلسه این مبحث تأکید کرده بودند که بحث غنا از مباحث مهم و در عین حال مشکل است و تعداد روایاتی که در این زمینه وارد شده در مورد کمتر حرامی از محرمات رسیده است که نشان‌دهنده اهمیت این مسئله است؛ البته مرز دقیق و مشخصی دارد.
ویژگی‌های درسنامه
در کتب فقهی گذشته تمامی روایات مرتبط با بحث موسیقی، غنا و رقص به تفصیل و با این دقت به صورت سندی و متنی بررسی نشده است؛ بنابراین اولین ویژگی این کتاب آن است که مباحث مرتبط با این موضوع به صورت متنی و سندی با دقت‌های ویژه بررسی شده است.
مسئله دیگر بهره‌مندی از همه تحقیقات فقهای پیشین است؛ قبل از این آثار فقهای گذشته در دسترس نبود؛ لذا در مباحث غنا آرای آنان مورد توجه قرار نمی‌گرفت، ولی در این اثر نقل قول شده و به فتاوای فقهای گذشته مانند آیت‌الله اراکی، امام و ... نیز توجه لازم صورت گرفته و در مورد آن بحث شده است.
از دیگر ویژگی‌های این اثر آن است که در آن به نزدیک به ۵۰ سؤال به صورت ریز و مفصل پاسخ داده شده است و معظمله نظرشان را بیان فرموده‌اند که این موضوع هم در کتب سابقی که درباره غنا و موسیقی نوشته شده است سابقه ندارد.
منبع : برگرفته از سخنرانی حجت الاسلام مقیمی حاجی دبیر همایش کتاب سال حوزه و حجت الاسلام رضا مختاری رئیس موسسه کتاب شناسی شیعه در مراسم رونمایی از کتاب 1 مرداد 1398
